دستکاری در بازار چیست؟ روش های دستکاری قیمت در بازارهای مالی

یکی از رویدادها و اصطلاحات پر تکرار در بازارهای مالی، دستکاری قیمت یا manipulation می‌باشد. این اصطلاحات گاهی باعث ضرر و گاهی با زیان یک عده شده و برخی افراد را نیز به بازارهای مالی بدگمان می‌کند. چه دلتان بخواهد یا نخواهد، دستکاری قیمت در بازارهای مالی وجود داشته و باید با آن کنار بیایید. اما اینکه در دام دستکاری قیمت بیوفتید یا نه، به شما و مهارت های که آموخته‌اید، بستگی دارد. در این مقاله قصد داریم تا به صورت تخصصی به دستکاری قیمت در بازارهای مالی، بویژه فارکس و بورس تهران پرداخته و نحوه برخورد با آن را به شما آموزش دهیم.

دستکاری قیمت چیست؟

دستکاری قیمت به معنی، ارائه اطلاعات غلط و ایجاد تغییرات عمدی در قیمت سهام یا ارزهای مختلف است. و یک مفهوم مهم در بازارهای مالی است که به تغییر قیمت‌ها به شکل ناعادلانه و غیرقانونی توسط افراد یا گروه‌هایی اطلاق می‌شود. این تغییرات و انتشار اخبار دروغ، اغلب توسط بزرگان بازارهای مالی و معامله گران بزرگ صورت گرفته و با اهداف مختلفی انجام می‌شود. دستکاری قیمت یک تلاش عمدی است و در چنین کاری، یک تاثیر مصنوعی در جهت تغییرات در قیمت ها انجام می‌شود. این تاثیر مصنوعی باعث تغییر در عرضه و تقاضا شده و به همین جهت قیمت ها تغییر می‌کنند. معامله گران بزرگ از طریق دستکاری قیمت، باعث ضرر و زیان معامله گران دیگر می‌شوند که باعث سود رسانی برای خودشان می‌شود.

دستکاری قیمت قانونی است؟

اغلب روش های دستکاری قیمت در بازارهای مالی غیر قانونی هستند. این تغییرات ممکن است به صورت تقلبی در بازار وارد شوند و به منظور بهره‌برداری غیرقانونی از سیستم مالی صورت گیرد؛ به طور مثال در بورس ایران، با روش های مختلفی اقدام به ایجاد صف های خرید می‌کنند. این روش ها که در ادامه نیز به آن ها خواهیم پرداخت، معامله گران مبتدی را دچار اشتباه کرده و وارد سهامی می‌شوند که نباید آن را بخرند. اغلب اوقات سازمان بورس پس از بررسی و ردیابی این روش ها، با آنها مقابله کرده و سرمایه این افراد را بلوکه خواهد کرد. در بازارهای بین المللی مانند فارکس، دولت ها و بانک مرکزی آن برخی اوقات با هدف های مختلفی ارز خود یا ارز کشور دیگر را ضعیف یا قوی می‌کنند. در این شرایط نیز کشورهای دیگر به آنها هشدار داده و خواستار عدم انجام آن هستند.

روش های دستکاری قیمت در بازارهای مالی

در بازارهای مالی، روش های مختلفی برای دستکاری قیمت یک ارز یا سهام وجود دارد. اغلب این روش ها توسط افرادی انجام می‌شود که از قدرت بالایی برخوردار بوده و سرمایه کلانی را در دست دارند. اهداف این گروه مختلف است ولی اغلب به قصد سود بیشتر وارد بازارهای مالی شده و این روش ها را اجرا می‌کنند.

دستکاری قیمت با افزایش حجم معاملات

در این روش که بسیار متداول بوده و در بورس تهران بسیار آن را می‌توان مشاهده کرد، حجم معاملات افزایش پیدا می‌کند. نحوه کار به این صورت است که یک سرمایه گذار بزرگ با ورود به یک سهام، همزمان خرید و فروش را انجام داده که باعث افزایش حجم معاملات می‌شود. در بورس تهران به این روش، کد به کد کردن نیز گفته می‌شود. در این شرایط معامله گران مبتدی به گمان افزایش قیمت ها و رشد آینده آن، وارد معاملات خرید می‌شود. اغلب پس از ورود معامله گران مبتدی، سرمایه گذاران بزرگ، سهام و ارز خود را به این افراد فروخته و از آن خارج می‌شوند.

دستکاری قیمت با انتشار اخبار منفی

یکی از روش های دستکاری قیمت، انتشار اخبار منفی می‌باشد. در این روش، فرد یا افرادی برای یک سهام یا ارز، اقدام به انتشار اخبار منفی کرده و از این طریق کسب سود می‌کنند. این روش برای بازارهای مالی دو طرفه که امکان ورود به معاملات فروش وجود دارد بسیار کاربردی است. به طور مثال برای یک ارز دیجیتال مانند بیت کوین، اقدام به انتشار منفی کرده و همزمان با ریزش آن، معامله گران وارد معامله فروش کرده و از این طریق سودهای بسیاری می‌کنند.

دستکاری قیمت با ربات های معامله گر

هر چند شاید استفاده از ربات های معامله گر به عنوان دستکاری قیمت شناخته نشود، اما این ربات ها به دلیل سرعت بسیار بالا در انجام معاملات، می‌توانند تاثیراتی بر بازارهای مالی داشته باشند.

دستکاری قیمت از طریق گروه ها خرید سهام

این روش دستکاری هم در بورس و هم ارزهای دیجیتال دیده می‌شود. اما در بازار فارکس به دلیل بزرگی آن، تقریبا غیرممکن است. در این روش، فرد یا افرادی، گروه هایی از معامله گران را تشکیل داده و پس از اعلام سهام مورد نظر، اقدام به خرید آن در حجم و ابعاد زیاد می‌کنند. با این افزایش خرید، طبق قانون عرضه و تقاضا، قیمت سهام یا ارز افزایش پیدا کرده و عملا قیمت ها دستکاری می‌شوند.

نمونه هایی از دستکاری قیمت در بازارهای مالی

در بورس تهران، نمونه های مختلفی از دستکاری قیمت در سهام ها را مشاهده خواهید کرد. اغلب این دستکاری های قیمت از طریق افزایش حجم معاملات صورت می‌گیرد. به طور مثال از طریق افزایش حجم معاملات یک سهام یک شرکت کوچک، معامله گران مبتدی در این دام افتاده و به اشتباه سیگنال ورود پول هوشمند به این شرکت را مشاهده می‌کنند. اگر به وبسایت TseTmc مراجعه کنید، از طریق روش های موجود امکان فیلتر این موارد را خواهید داشت.

در فارکس نیز، دستکاری قیمت اتفاق افتاده و دلایل مختلفی دارد. به طور مثال، بانک مرکزی ژاپن با هدف افزایش قدرت ین ژاپن، اقدام به فروش دلار و خرید ین از بازار فارکس کرده که با این روش، ین ژاپن به صورت مصنوعی و با دخالت این بانک، قیمت آن دستکاری می‌شود.